Is respect hebben nog wel vanzelfsprekend?

Respect. Een woord wat bij mij hoog in het vaandel staat. Vanzelfsprekend! Het is er bij mij ingebakken. Een groot onderdeel van mijn opvoeding. Van jongs af aan. Tegen oudere mensen zeg je ‘U’. Altijd groeten op straat. Andere mensen help je. Klaar staan voor een ander. Altijd.

Opperste verbittering

Dat je daarin kan doorschieten heb ik – zonder teveel uit te wijden – van heel dichtbij meegemaakt. Tweehonderd procent er voor anderen willen zijn. Maar dat tegelijkertijd ook van anderen verwachten. Anderen die daar zelf niet op dezelfde manier in staan. Waardoor je teleurgesteld wordt. Wat je weer ontzettend raakt. Intens. En diep. Het verdriet daarover vindt geen uitweg. Maar manifesteert zich in jezelf. Als opperste verbittering.

De oppervlakkige maatschappij

Nee, ik heb het niet over mijzelf. Genoeg daarover. Ik wilde het hebben over respect. Respect hebben voor een ander. Is het nog wel vanzelfsprekend? Is deze maatschappij niet enorm veranderd sinds ik een klein meisje was? Inmiddels 46 jaar verder lijkt het allemaal zo oppervlakkig geworden. Ligt dat aan mij? Of is het ook zo?

Show your respect, het is vanzelfsprekend

Het is iets wat spontaan in mij opkwam. Gevoelens waar ik erg mee bezig ben. Want soms raakt iets je zo intens. Een paar ochtenden terug stuurde mijn man een foto van de Metro Lezerscolumn van die dag. Een vrouw beschrijft haar gevoel terwijl ze onderweg is van de dienst in een Kerk naar de begraafplaats. De uitvaartverzorger voorop en stapvoets de rouwstoet er achteraan. Het is een gebeurtenis waar ik standaard een brok van in mijn keel krijg. Mijn ouders hebben mij altijd geleerd. Aanschouw. Sta even stil. Daarmee laat je zien dat je respect hebt. Respect voor de overledene. Respect voor de rouwende mensen. Respect voor het verdriet van een ander. Ik vind het vanzelfsprekend.

Zingen en inhalen

Zo niet in het verhaal van deze vrouw. Fietsers die de rouwstoet inhalen. Die vlak voor de rouwstoet nog even invoegen. Vrolijk zingende mensen. Mensen die naar elkaar gillen. Want het leven gaat gewoon door. Voor hen. Maar voor de mensen in de rouwstoet. Staat het leven heel even stil. Waar is het begrip hiervoor? Waar is het respect voor de overledene? De rouwenden? Is dat niet vanzelfsprekend meer?

Deutsche gründlichkeit

Nog zo’n voorbeeld. Als er in Duitsland op de snelweg een ongeluk is gebeurd? En de ambulances aan komen snellen? Er is geen verzoek of vraag nodig. Vanzelfsprekend gaan de auto’s in rijen twee kanten op. Naar links èn naar rechts. Zodat er ruimte is voor de hulpverleners. Kippenvel kan ik daarvan krijgen. Respect.

Mijn verdriet

Wellicht gaat dit ook om mijn eigen verdriet. Mijn herinneringen aan dierbaren die zijn overleden. Het intense verdriet wat ik heb gevoeld terwijl ik zèlf onderdeel was van de rouwstoet. En mij inderdaad verbaasde over dat de wereld voor andere mensen gewoon keihard doorgaat. Ik realiseer mij ook. Dat moet. Dat is goed. Maar dat ene moment. Dat je als rouwstoet langskomt. Als mensen dan – heel even maar – hun dagelijkse leven onderbreken. Een moment stilstaan. Een moment hun respect tonen. Dat is zo mooi. Dat is compassie. Dat is respect.

De lezerscolumn die mij diep heeft geraakt

Nogmaals. Het gaat er niet om dat ik wil dat anderen meegaan in het verdriet. Het verdriet van mij. Of het verdriet van andere mensen. Juist niet. Maar het minste wat je als medemens kunt doen is respect tonen. Door héél even – letterlijk en figuurlijk – stil te staan. Net zoals de jongen in deze prachtig geschreven lezerscolumn dat heeft gedaan. De column die mij diep heeft geraakt.