En ineens ontvang je het bericht dat je vreesde, maar toch nog niet verwachtte. Een bericht dat de fundering onder je vandaan slaat en je doet beseffen dat het leven kort, kostbaar en belangrijk is. Ik kom nu niet met een ‘wauwel’-verhaal dat je uit het leven moet halen wat erin zit. Dit is een moment – voor mij – om te reflecteren. Te voelen, weten en ervaren waar het nu echt over gaat. Dit leven dat ons is gegeven. In principe voor een keer (of als je gelooft in reïncarnatie dan zie je dit wellicht anders). Doe ermee wat je wilt, maar ervaar het. Het leven. Iedere dag weer. De mooie en minder mooie momenten.
Ontvallen
Zonder in details te willen treden ervaar ik het – naarmate ik ouder word – steeds vaker. Dat je hoort dat iemand in je omgeving, je kennissenkring, je familie je gaat ontvallen. Dat is heel erg. Al voelt het bij de een anders dan bij de ander. Daar wil ik eerlijk over zijn. Gevoelens die je ervaart zijn per persoon verschillend. Net zoals je vroeger weleens te horen kreeg: je kunt niet met iedereen beste vriendjes zijn. In dit geval raakt het mij nog een tandje extra, doordat ik jarenlang meer afstand heb gehouden dan ik eigenlijk had gewild.
Van ruzies en woordenwisselingen tot afstand
In de beste families gebeurt het. Ruzies, woordenwisselingen, afstand. In Nederlandse, Indische of families van andere culturen. Waarom het eigenlijk gebeurt? Ik weet het niet. Veel dingen kunnen aanleiding geven tot het niet eens zijn met de ander. Vaak praat je het uit, soms ook niet. En gaat het een eigen leven leiden. Zo ook in ons geval. Nogmaals, dit is (te) privé en zal ik ook niet uitgebreid uitleggen. Wel vind ik – dat als ik het dicht bij mijzelf en mijn gevoelens houd – dat ik een tipje van de sluier mag oplichten.
Dat wens je niemand toe
Afstand nemen van mensen, van dierbaren, familie, loved ones. Het gebeurt. Ik herinner mij van vroeger een situatie – ik was zo’n 13 / 14 jaar – van iemand in de familie van mijn vaders kant. Zo’n jaar of acht was daar geen contact meer mee geweest. Totdat je uiteindelijk gebeld wordt met een naar bericht. Diegene is ziek. Heeft niet lang meer te leven. En of je alsjeblieft weer wilt komen. Geloof mij, je wenst het je ergste vijand niet toe. Om op zo’n manier tot het einde van een jarenlange afstand te komen. Aan de andere kant kun je het ook positief bekijken. En blij zijn dat er uiteindelijk toch weer contact is geweest. Al was het op het laatst. Al was de gegeven tijd maar zo kort.
Verbinding
Jaren later is min of meer hetzelfde gebeurd. Na een jarenlange verwijdering zijn ruzies weer bijgelegd. Zonder naam en toenaam. Zonder de dingen uit te spreken. Gevoelens van spijt, verdriet, teleurstelling en houden van kunnen ook zonder woorden worden uitgewisseld. Een blik. Een paar woorden, tranen en een glimlach daar doorheen. Gelukkig dat de bereidwilligheid van alle kanten zo groot was. Op die laatste paar kostbare momenten. Dat het weer goed is gekomen. Dat men toch weer tot elkaar is gekomen. Al is het op het laatste moment geweest. Ook hier kun je weer op verschillende manieren naar kijken. Waar het om gaat? Om de basis. Om de verbinding. Dat je leven eindigt in liefde.
Mama
Ik zeg heel weinig en toch heel veel. Want ik wil het zoveel mogelijk bij mijzelf houden. Soms moet je keuzes maken in het leven. En kies je voor dichtbij. Voor het dierbaarste. Voor je moeder. Omdat – ongeacht wie er nu wel of niet gelijk heeft – je als kind toch altijd kiest voor je moeder. Boven de rest van de familie. Dat betekent dat de genomen afstand ook voor mij consequenties had. Zonder enige uitleg van mijn kant (nu denk ik: stom. Destijds leek het vanzelfsprekend) heb ik mij in die tijd rücksichtslos afgezonderd en ben ik mijn leven gaan leiden. Heb ik die kant zomaar laten verwaarlozen.
Vroeger als kind
Terugkijkend naar heel vroeger – toen ik nog een kind was – had ik juist zoveel verbinding met hen. Dat ik veel spijt heb van die afzondering, dat afstand nemen, zegt eigenlijk meer over mij dan over hen. Je leest weleens. Spijt is zinloos. Dat gezegd hebbende is het wel een emotie die jezelf prikkelt. En je doet beseffen dat het leven niet alleen om jou draait. Maar ook – of juist – om anderen. Dus ja, ik heb spijt dat ik nooit de tijd heb genomen om te horen over èn van de andere kant. Het is denk ik inherent aan het kiezen voor een ouder. Dat doe je blind. Althans, zo heb ik het gedaan. En dat is hoe het is gelopen. En dat is ook goed.
Brief aan mijn jongere ik
Toch. Als ik nu een brief zou schrijven aan mijn jongere ik? Of misschien wel aan mijn dochtertje. Dan zou ik willen zeggen dat het belangrijk is om alle kanten te horen. Dat het helemaal niet verkeerd is om voor diegene te kiezen die het dichtst bij je staat. Maar dat het open staan voor de uitleg van anderen – ongeacht wat je daarmee doet – wel essentieel is. Want het zorgt er toch voor dat je andere keuzes kunt maken. Of dezelfde, maar dan in een andere samenhang. Want het een kan naast het ander bestaan. Ik kan niet anders dan hopen dat ik in deze afgelopen laatste tijd toch duidelijk heb kunnen maken – met of zonder woorden – dat ondanks de jarenlange afzondering en afstand, mijn gevoelens wel hetzelfde zijn gebleven.
Het spijt mij. Ik geef om jullie en heb altijd om jullie gegeven.