Lieve mama. Het verdriet en gemis komt vol omhoog. Ik wist dat deze dag eraan zat te komen. En ook dat het een extra moeilijke dag zou worden, want ironisch genoeg valt Moederdag dit jaar op 10 mei. 10 mei 2020, twee jaar nadat je onverwacht en binnen heel korte tijd er ineens niet meer was. Overleden, gestorven. ‘Over gegaan’ zoals een vriend het heel treffend zei. Wat een prachtige dag, zei een vriendin van mijn moeder. Want 10 mei 2018 – de dag dat mama dood ging – was het Hemelvaartsdag…
Wanneer het gemis en het verdriet vol omhoog komt
Natuurlijk blijft het altijd moeilijk, ingewikkeld en verdrietig. Maar op dagen als deze komt het gemis vol omhoog. De dood van je moeder is heel onwerkelijk, onoverkomelijk en zwaar. Een levensgroot gemis. Ze heeft je 9 maanden lang gedragen in haar schoot. Heeft je opgevoed op een manier die bij haar paste. Liefdevol, bij tijd en wijle best streng, niet perfect maar wel vanuit liefde. Precies zoals ik dat nu ook bij Mila doe. Want ik merk steeds meer dat ik echt op je lijk.
Dat ga ik later anders doen
Waar ik vroeger nog weleens verzuchtte: “Dat ga ik later anders doen“. Betrap ik mijzelf erop dat ik juist exact hetzelfde doe. Maar toch niet helemaal. Want ik sta inmiddels – en dat heeft wat jaren geduurd – heel anders in het leven dan jij destijds. Bij mij is het glas inmiddels halfvol (en soms zelfs ‘vol’) in plaats van halfleeg. Heb ik inmiddels heel veel geleerd en ben ik behoorlijk wat issues aangegaan. Waardoor ik ben gegroeid in het leven zoals ik dat nu ken. Ik ben van ver gekomen (en dat verwijt ik jou niet hoor mama), en heb in mijn ontwikkeling het van en door jou geleerde in mij meegenomen. Maar heb gekozen voor mijn eigen pad. Een pad van vergiffenis, loslaten, kiezen voor mijzelf en liefde.
Zou je het hebben gedurfd?
Tegelijkertijd denk ik terug aan hoe anders jouw leven was en hoe moeilijk je dat kon veranderen. En als het had gekund, zou je het dan daadwerkelijk hebben gedaan en aangedurfd? Ik voel dat ik verder ben gegaan waar jij bent gestopt. En dat je dat stiekem ook hebt aangemoedigd (en nog steeds doet). Van waar je ook bent. Ik voel je aanwezigheid om mij heen. En dat geeft mij troost. Ook in dit soort moeilijke tijden. Waarin ik mij realiseer dat Mila en ik je alweer twee jaar moeten missen.
Liefde in tijden van corona
Ik las zojuist in het meest recente Moesson Magazine – ook iets waarvan ik weet dat je het zo mooi zou hebben gevonden – een prachtig artikel over ‘Liefde in tijden van corona’ en een enorm brok schoot in mijn keel bij een aantal initiatieven van en voor de Indische kwetsbare mensen om ons heen. Ik weet niet waardoor het komt. Door de foto’s van lieve, oude Indische vrouwen? Ze doen mij zo aan jou denken en aan hoe ik had gehoopt je ooit te kunnen zien. Of doordat ik mij realiseer dat áls je nu had geleefd je in de absolute risicogroep zou hebben gezeten. De tranen komen, blijven maar komen en stoppen gewoon niet. Het gemis en verdriet komt vol omhoog.
Jij zou je niet hebben laten stoppen
Weet je dat ik ook moet glimlachen? Want jij zou je niet hebben laten stoppen en zou gewoon op je fietsje boodschappen zijn blijven doen. Niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen. Je zou er vol zijn. Voor kwetsbare oudjes om je heen. Voor familie, voor dierbaren. Want dat was jij ook ten voeten uit. Eerst alle anderen, dan pas jezelf. Tot in het uiterste. En daarin verschillen wij ook denk ik. Natuurlijk staat Mila in alles bovenaan. Maar ik zet mijzelf ook hoog in de lijst. Want pas als je van jezelf houdt, kan je van een ander houden.
Meer Rory
En dus merk ik meer en meer dat ik een andere kant op beweeg. Anders dan hoe ik ooit in elkaar zat. Veel meer in de liefde, losheid. Openstaan voor alles wat op mijn pad komt. Hele andere gevoelens komen omhoog. Niet meer afwijzen en oordelen maar veel meer in het gevoel, vanuit de intuïtie. Geen denkhoofd maar hart. Geen ratio maar gevoel. Veel meer Indisch. Van binnenuit. Veel meer Rory…
Liefde
Dankjewel mama dat je in mijn leven bent geweest (en nog steeds om mij heen bent). Voor alles wat je mij hebt geleerd. Je ondersteuning op momenten dat ik het niet had verwacht. Je begrip waar ik onbegrip had verwacht. Voor jou. Liefste Oma voor Mila, een vroeger niet altijd liefste, maar wel altijd meest dierbare moeder voor mij. Vroeger, toen en nu.
Ik hou van je mama…
