Going back to my roots? Ah, je bedoelt de Indische cultuur. Het begon al goed – in de trein – onderweg naar Den Haag. Steeds meer Indische mensen stapten in. Een heel gemoedelijke sfeer, gezellig zelfs. De opmerkingen deden mij aan vroeger denken: “Ah, heb jij wel lege bakjes meegenomen? Voor de restjes?” en “Niet? Dan moet ik wel alles opeten“. Zo herkenbaar. Mijn moeder is namelijk net zo. Bakjes van de toko, zelfs ijsbakjes of boterbakjes. Alles wordt bewaard. Want dat is handig voor de restjes. Om mee te nemen. Te snoepen. In te vriezen.
’s Nachts aan tjendol denken?
Zelf dacht ik al sinds de nacht ervoor – ik kon niet meteen slapen – aan heerlijke hapjes als tjendol, spekkoek, ketan, klepon, rempejek katjang, risolles en lemper. Sinds ik een paar weken terug te gast was op het feest ‘One day in Bali and beyond’ van èn bij de ambassadeur van Indonesië is mijn hoofd weer vol van al het lekkers dat Indonesië te bieden heeft. Ah, gado gado met lontong. Kipsaté (met zelfgemaakte pindasaus, liefst met een beetje trassi) zo van de grill. Soto ayam. Ineens begrijp ik de hashtag #nevernoteating nóg meer.
Onscherpe foto, maar het gaat dan ook om de smaak van de gado gado met lontong
Een klein Indisch meisje
Ons meisje – net 5 jaar – had ook heel veel zin om naar de Tong Tong Fair te gaan. “Wat zie ik daar dan precies mama? Andere Indische mensen?” en “Gaan we daar dan ook eten mama?“, “Komt Oma ook?“. Op de Tong Tong Fair zelf (vroeger ook wel bekend als Pasar Malam Besar) is het alsof ik thuis kom. Een warm bad. Gemoedelijk, gezellig, lieve en oprecht aardige mensen om je heen. Altijd het vriendelijke: “Even proeven?“. Willen delen met elkaar. En daar niets voor terug verwachten. Echte ouderwetse gezelligheid. Net zoals bij ons in de familie, vroeger.
De Indische cultuur
Ik ben blij dat ik op deze manier ons dochtertje kennis kan laten maken met haar cultuur, de Indische cultuur. Grappig, alhoewel Mila maar een kwart Indisch is, lijkt ze veel meer Indisch dan ik. Niet alleen qua huidskleur, maar qua gedrag (genieten van lekker eten en gezelligheid. Alles samen willen doen. Graag mensen uitnodigen om mee te eten). Iedereen is welkom. Ze ‘blend in perfectly’ in de Indische gemeenschap.
Toen mijn moeder 9 jaar was vertrok de familie naar Nederland
Wie wil er een batik jurkje?
Wat natuurlijk ook mee hielp aan haar Indische uiterlijk was het allerschattigste batik jurkje wat we al vrij snel na aankomst zagen en wat ze natuurlijk meteen aan wilde houden. Grappig, het stond ook echt precies zo in het ‘Boekoe pienter’ wat we bij de entree kregen. Met stip op nummer 1. Ieder jaar weer favoriet: een kinderjurkje in batikprint. Dacht ik toch origineel bezig te zijn… Wat ik nu trouwens allemaal vertel zou kunnen impliceren dat ik alleen naar uiterlijke zaken kijk, maar niets is minder waar.
Prachtige show op het Tong Tong Podium
Indische gezelligheid ten top
De Tong Tong Fair representeert namelijk voor mij heel veel gemoedelijke gezelligheid. Bijna kneuterigheid zelfs, maar dan (heel) positief bedoeld en op zijn Indisch. Ik voel mij thuis. Ik voel mij welkom. Het bezoeken van dit event. Het ervaren van de gezellige sfeer doet mij met weemoed terug denken aan de zondagen van vroeger, uit mijn jeugd. De zondagen dat we met de hele Indische familie bij elkaar kwamen. Kletsen, eten, bij elkaar zijn. Samen zijn. Dat is een van de dingen die ik – naast Oma en Opa natuurlijk – het meeste mis. Het was net – of is dat de perceptie van een kind dat met andere ogen kijkt – alsof toen alles goed was. Geen onmin. Geen lastige momenten. Gewoon familie. Een Indische familie. Mijn familie. Ik mis het.
Emping en kroepoek in grote trommels
Ineens denk ik terug aan de geroosterde witte sneetjes brood (lekker DIY op de enige kachel in het huis. Centrale verwarming? Dat was er destijds nog niet) met de ananas jam van Opa. Of we doopten de stukjes brood in de gecondenseerde, stroperige melk uit een blikje. Ah, ik weet nog hoe ik ademloos kon luisteren naar de sterke verhalen van Opa. Het verhaal over de tijger die ’s nachts het dorp bezocht waar hij woonde weet ik nu nog. En dan al het heerlijks wat Oma op die zondagen maakte. De versgebakken emping en kroepoek in de grote XL Quality Street-trommels. De rode voor de kroepoek. De paarse voor de emping.
Vuile was hang je niet buiten
Maar wat ook Indisch is? Over het verleden of over ‘moeilijke dingen’ werd niet gesproken. De gruwelen uit de oorlog? Ik kan er zo een aantal opnoemen. Toch doe ik dat niet, uit respect voor de wens van Oma (en Opa) om het daar niet over te hebben. Dat was een echte no-go als onderwerp. Want de ‘vuile was’ hing je niet buiten. Dat was, bleef en is een groot mysterie. Nu Oma en Opa er niet meer zijn, komen we nooit meer achter de geschiedenis of onze familiegeheimen. Maar ook horen we nooit meer de verhalen van toen. De sterke verhalen van Opa. Opa, ik mis je…
Hier kochten we een hele mooie handgemaakte houten tissue-houder
Tong Tong Fair
Toch – ook al brengt de Tong Tong Fair mijn persoonlijke familiegeschiedenis niet meer terug – zorgt deze Pasar Malam Besar (zoals ik dit ontzettend fijne event toch zo nu en dan blijf noemen) ervoor dat ik mijn cultuur en die van mijn voorouders een heel klein beetje terug kan brengen. Kan ervaren. En kan laten zien aan onze dochter. Want ik ben trots. Trots dat ik Indisch ben. Ik weet niet het fijne van onze familiegeschiedenis. Wel dat er een mix van Engels, Chinees, Deens en Indonesisch bloed door onze aderen stroomt. Maar de echte geschiedenis? Waarom bepaalde dingen zijn gebeurd. Waarom Oma dichtsloeg wanneer een onderwerp als de oorlog werd benoemd? Ik kan zo mijn vermoedens hebben. Maar zeker weten doe ik het niet. Dus laat ik het los. En focus ik mij op de dingen die wel binnen handbereik liggen.
Onze cultuur
En dat is een – vanaf nu – jaarlijks bezoek aan de Tong Tong Fair. Want diezelfde vriendelijkheid, gemoedelijkheid en gezellige sfeer die ik ervaar. De sfeer die bij Indonesische en Indische mensen hoort? Dat is wat ik mijn dochter bij wil brengen. Dat is cultuur. Onze cultuur. En dat is iets wat ik nooit verloren wil laten gaan. Tong Tong Fair, dankjewel dat je er bent! Tot volgend jaar maar weer.
En na een uurtje of drie was het klaar. Ons meisje was moe
Ben jij weleens naar een pasar malam geweest? En wat is het gerecht uit de Indonesische keuken dat je het meest bij is gebleven?
Tot de volgende keer.
Rory Blokzijl
PS Meer lezen? Ik kwam Romy van de mooie, persoonlijke blog Dochterlief tegen op de Tong Tong Fair. Ook Barbara van de veelzijdige blog Mama met een blog staat te trappelen om dit fijne event te bezoeken. Jammer dat we niet met zijn drietjes hebben kunnen ‘meeten‘ ladies, maar dat komt nog!
Ik heb een toegangskaart gekregen. De Man en ons dochtertje hebben zelf een toegangskaart gekocht
Toegangsprijzen Tong Tong Fair
- Volwassenen: 13,50
- Kinderen van 4 t/m 11 jaar: 4,50
- Avondkaart vanaf 17.30 uur: 8,50*
- 65+ special maandag 29 mei: 8,50
* Niet geldig op vrijdagen en zaterdagen!