Bijzondere boeken? Ik las er onlangs twee. Een paar maanden geleden las ik een persbericht over het boek van Einat Nathan: Empowering Ouderschap. Deze inspirerende vrouw heeft een eigen opvoedpoli en woont met haar man en vijf kinderen in Tel Aviv. Nog voordat ik dat wist was ik al geraakt door haar boodschap om je kinderen op te voeden tot sterke en onafhankelijke mensen. Voor diegenen die nu ‘jeuk’ krijgen en denken: “Opvoeden? Hoe ik dat doe bepaal ik zelf wel“. Don’t worry. Dit is geen verhaal of boek dat je dwingt tot een bepaalde manier van handelen. Ik vond het juist inspirerend en het geeft mij persoonlijk veel nuttige inzichten.
Teleurstellingen voorkomen?
Alleen al door de ondertitel voelde ik wat in mijn ogen prikken. “Voed jij je kinderen op tot zelfstandige mensen die met zelfvertrouwen de wereld in stappen, of veeg je als curlingouder alle teleurstellingen voor hun voeten weg?“. Voordat ik mij realiseerde wat een curlingouder was – dit zijn ouders die (net als bij de sport curling) oneffenheden weg willen halen op het levenspad van hun kinderen – voelde ik de herkenning opkomen. Want ik ben denk ik wel een moeder die haar kind graag voor teleurstellingen behoed. Willen we dat stiekem allemaal niet doen? Maar goed hoeft dat dus niet perse te zijn.
Empowering ouderschap
Hoe mooi is het als je jouw kind kunt zien als een onafhankelijk individu? Een zelfstandig mens? In plaats van haar / hem te zien als een verlengstuk van jezelf. Ik vind het mooie aan dit soort bijzondere boeken zoals ‘Empowering Ouderschap’ dat Einat je op een hele liefdevolle manier, vol compassie helpt de wereld door de ogen en het hart van je kind te zien én te ervaren. Want hoe belangrijk is het juist om als ouder uit je eigen stramien te komen, om niet vast te zitten in je eigen emoties en denkbeelden. Maar met een empathische en bredere blik naar jezelf en je kinderen te leren kijken.
Afscheid nemen
Het hoofdstuk ‘Momenten van afscheid’ is er eentje die echt bij mij binnen kwam. Ik heb zelf extreem veel moeite gehad met het nemen van afscheid. Van huizen, van situaties en natuurlijk het allermeest van mensen. In de loop der jaren heb ik geleerd wat meer los te laten en afscheid op een lichtere manier te bekijken. Totdat ik ineens onverwacht en binnen heel korte tijd mijn moeder verloor. Dat heeft mij geraakt op een manier die ik amper kan beschrijven. Nu – bijna drie jaar later – is het gemis er nog iedere dag. Maar voel ik dat ze nog altijd bij mij is. In mijn hart. Om mij heen. En ook dat beschrijft Einat zo mooi: “Later werd het mij duidelijk dat mijn moeder en ik elkaar weer zouden ontmoeten, maar dat die ontmoeting in mijzelf zou plaatsvinden“.
Niet huilen
Heel bijzonder ook om te lezen hoe wij tegen onze kinderen praten over momenten van afscheid. Dit kunnen kleine momenten zijn, maar ook de grotere gebeurtenissen. Mooi, krachtig, maar ook moeilijk. Ze zeggen niet voor niets dat elk afscheid een klein beetje doodgaan is. Vaak reageren we met uitspraken als: “Niet huilen” of nog erger: “Mama wordt er heel verdrietig van dat je huilt“. Daar geef je even een boodschap af zeg. Je kind moet dus niet alleen met zijn eigen verdriet dealen, maar ook nog met dat van jou. Dat is nogal een zware last voor een klein kind. Poeh. Over bijzondere boeken gesproken. Dit boek doet mij heel veel.
Wat zien kinderen als ze naar onze relatie kijken?
Toevallig was dit – het ‘niet huilen’ – iets dat ik al wist en eerder had geleerd. Want een kind mag ook echt zichzelf zijn. Verdriet of huilen ‘wegpoetsen’, daar ben ik faliekant tegen. Huilen mag. Graag zelfs. ‘Ervaar, voel, accepteer je verdriet’ is wat ik voor mijn kind wens en als moeder toon ik begrip. Want verdriet van je kind mag er natuurlijk zijn. Over verdriet gesproken. Soms loopt je leven niet zoals je dat van te voren bedacht had. En vraag je jezelf weleens af of dit het nu echt is. Of dit wel de beste samenstelling is en de garantie voor geluk. Maar wat zien kinderen eigenlijk als ze naar onze relatie kijken?
Papa en mama maken ruzie
In het hoofdstuk ‘Als papa en mama ruziemaken’ werd ik even met mijn neus op de feiten gedrukt. Want mama en papa, de sfeer tussen hen: dat is thuis. Kinderen groeien op in die sfeer van die verhouding. Ze maken zelfs op basis van die verhouding – die relatie tussen hun papa en mama – hun toekomstige relatiekeuzes. Voordat je kinderen krijgt, heeft niemand last van je ruzies, maar als ze er eenmaal wel zijn. Dan heeft de manier waarop we onze ruzies uitvechten zijn weerslag op de sfeer waarin onze kinderen opgroeien. Je denkt misschien dat het ze niets doet, maar elke keer dat een conflict uitmondt in hatelijke opmerkingen en verwijten over en weer, dan horen ze dat. Het is voor kinderen zo belangrijk om hun ouders ook gelukkig te zien. Dat geeft vertrouwen.
Bijzondere boeken
Ik kan er nog veel meer over vertellen, maar dat doe ik niet. Dit boek – een van de meest bijzondere boeken die ik ooit heb gelezen – bied je zoveel handvaten, inspiratie en bovenal liefde. Ik schiet vol bij veel van de mooie hoofdstukken en blijf die herlezen. Dit is een boek dat je openslaat en dat je leest op verschillende momenten. Niet per definitie in een bepaalde volgorde, maar op basis van waar je interesse naar uitgaat. En geloof mij, er is zoveel moois te lezen. Ook dit is een boek – naast ‘Het groeiboek voor opvoeders’ van Lili Pirayesh – dat in mijn boekenkast blijft staan om er eens in de zoveel tijd weer bij te pakken.
Luna
En in een adem ga ik door naar een ander heel bijzonder boek dat mij ook heel erg raakt: ‘Luna’ van Pieter Koolwijk en Linde Faas. Luna is een meisje dat stemmen hoort die haar lastig vallen. Stemmen die niemand anders kan horen. Daarom zit ze in Huize Hoopvol, waar ze is achtergelaten door haar ouders. Ze is heel blij dat ze ieder weekend bij Ties mag logeren, want zijn ouders denken niet dat ze gek is. En bovendien is Gozert daar, het onzichtbare vriendje van Ties, die Luna ook kan horen. Ineens komt er een einde aan die fijne periode als de moeder van Luna daar een stokje voor steekt. En haar meeneemt naar het verlaten vakantiepark van haar vader. Om zo samen meer tijd door te brengen.
Ogenschijnlijk niets, maar toch bijzonder veel
Wat een kinderboek dan precies met het eerdere boek te maken heeft vraag je? Ogenschijnlijk niets, maar eigenlijk – vind ik – heel erg veel. Beiden hebben ze te maken met het accepteren en respecteren van de gevoelens van je kind en hoe daarmee om te gaan. De schrijver van het boek – Pieter Koolwijk – omschrijft het zelf ook zo mooi. Hij vindt dat iedereen zijn fantasie moet gebruiken en dat er over sommige zaken beter moet worden nagedacht. Want wat is eigenlijk gek? Of anders? En dat is precies wat zo ongelooflijk bij mij binnenkomt. Want hebben we allemaal niet iets dat niet ‘normaal’ lijkt volgens de geldende normen en waarden?
Ieder kind is uniek
De een stottert, de ander heeft een tic. Weer iemand wordt snel boos, de ander kan niet zo goed leren. Ieder kind is uniek. Ieder kind is zo bijzonder. En dat is zo goed aan dit prachtige verhaal. Zoals mijn dochter zei toen ik dacht dat ze het misschien vervelend vond te horen over de ‘flaws‘ die iedereen wel heeft: “Nee mama, juist niet. Ik vind het fijn om te horen over Luna en haar dingen. Want dat zorgt er juist voor dat ik mij – met mijn eigen dingen – normaal voel“. Hoe bijzonder is dat eigenlijk? Elk kind zou zich goed moeten voelen zoals die is. We leven toch blijkbaar in een wereld waarin veel oordelen zijn over hoe je hoort te zijn, hoe je jezelf hoort te voelen.
Er zijn vele manieren om tegen mensen en het leven aan te kijken
Dit boek is daarom ook zoveel meer dan een kinderboek met een mooi, liefdevol, meeslepend en spannend verhaal. Er zitten (al dan niet verborgen) boodschappen in. Een diepere laag. Waardoor het ook voor ons als ouders, als volwassenen bijzonder is om te lezen. Het leert ons dat er vele manieren zijn om tegen mensen en het leven aan het kijken. Prachtig! Ik kan niet anders zeggen. De werkelijk prachtige tekeningen van Linde Faas maken dit mooie verhaal compleet. Dit is het eerste boek van Pieter Koolwijk dat ik (voor)lees, maar ik weet nu al dat op zoek ga naar de andere (ongetwijfeld ook bijzondere) boeken van deze schrijver.
Bijzondere boeken, ik ben heel dankbaar dat deze twee pareltjes op mijn pad zijn gekomen. Ik kan ze allebei dan ook enorm aanraden. Wat is (voor)lezen toch ook prachtig om te kunnen en mogen doen. Heb jij ook nog een tip voor een bijzonder boek?
Tot de volgende keer.
Rory Blokzijl
Deze boeken heb ik toegezonden gekregen
Empowering Ouderschap van Einat Nathan – uitgeverij Altamira / Gottmer – € 19,99 – paperback
Luna van Pieter Koolwijk en met illustraties van Linde Faas – uitgeverij Lemniscaat – € 15,99 gebonden