Iets wat ik steeds meer om mij heen hoor gonzen. Die eerste mobiele telefoon – Sim Only natuurlijk dan, denk ik – voor je kind. Wanneer doe je dat eigenlijk? En waarom? Voor mij lijkt het nog een ‘ver van mijn bed show’, want ons dochtertje is onlangs zes jaar geworden. Maar is dat wel zo? Of begint het misschien al sneller dan je denkt? Wat ik veel belangrijker vind dan de vraag wanneer ze een mobiele telefoon van ons krijgt, is de vraag: waarom?
Een mobiele telefoon voor een (klein) kind?
Wat is de toegevoegde waarde van een mobiele telefoon voor een (klein) kind? Wat zijn de voor- en nadelen? Denken we daar nog wel goed over na? Of is het iets met de kudde volgen en het (na)doen omdat anderen het voorbeeld geven? Of datzelfde voorbeeld goed is laat ik nog even buiten beschouwing. Ik vind het ingewikkeld. Is een kind wel al in staat om goed om te gaan met eventuele gevolgen? Mediapedagoog Frederike Lems schreef een heel interessant artikel voor Ouders van Nu waar ik veel uit heb gehaald. Een van de opmerkingen waar ik achter sta: “Het gebruik van een smartphone (mét internetverbinding en social media zoals WhatsApp en Facebook) vraagt van je kind om op zeer hoog niveau te communiceren, terwijl hun hersenen daar nog niet (volledig) op zijn toegerust”.
Opgroeien in de jaren tachtig zonder mobiele telefoon
Laten we wel wezen. Ik spreek vanuit mijn eigen ervaring, maar die is natuurlijk – als 47-jarige moeder – heel anders dan jonge(re) ouders van ergens in de twintig of dertig. Die zijn opgegroeid met de mobiele telefoon. Dat was voor mij wel even heel anders. Hoe anders? Ik geef je even een voorbeeld. Op een gegeven moment (ik vermoed dat ik ergens tussen de 12 en 16 jaar was) besloot mijn vader om de (vaste) telefoon de deur uit te doen. Ja echt! Wat qua school heel onhandig was. Als er lessen kwamen te vervallen, of onverwachte proefwerken ingelast. Moest men mijn Oma en Opa bellen – die een straat verder woonden – en die moesten dan naar ons huis lopen voor de boodschap. Ja, ik heb het over de jaren tachtig…
Ken jij de zwart/wit televisie nog?
Nog een stapje verder. Wij hebben gewoon heel lang een zwart/wit televisie gehad. Waarom? Omdat het ding het gewoon nog deed. Zo ben ik ook opgevoed. Je geeft geen geld uit wat je niet hebt. Risico’s neem je niet (en als je ze wel neemt, dan alleen met geld wat je ‘over’ hebt) en als iets niet stuk is – zoals onze oude beeldbuis in wat was het, 2015? – vervang je het niet. Afijn, best veel off topic, maar wat ik maar wil aangeven. Ik ben niet opgegroeid met een mobiele telefoon.
Ik klap mijn mobiele telefoon even open
Volgens mij was mijn eerste mobiele telefoon een ‘openklap’-modelletje. Ik kreeg de telefoon van H. voor mijn verjaardag. Ergens in de jaren negentig. Ik zal al wat verder in de twintig zijn geweest. Inmiddels ben ik via die fijne Nokia-telefoon, BlackBerry’s (privé of voor het werk) uiteindelijk bij mijn iPhone 5S aanbeland. Een prachtig verjaardagscadeau van H. Gecombineerd met een Sim Only-abonnement. En dat werkt voor mij prima.
Wanneer ze een smartphone krijgt? Als ze 18 is…
Dat is denk ik ook de weg die ik op wil gaan met ons kleine meisje. Een smartphone is onontkoombaar denk ik. Want tegen de tijd dat zij een mobiele telefoon krijgt (als ze 18 jaar is … grapje!) bestaan er denk ik alleen nog maar smartphones. Aan welke leeftijd ik denk? Als ik heel eerlijk ben aan de eerste klas van het voortgezet onderwijs of de laatste groep van de basisschool. Dus zo ergens rond de 11 of 12 jaar. Dat lijkt mij een prima leeftijd, waarop er ook meer besef is van wat je allemaal kan met een mobiele telefoon en ze zich ook meer bewust is van de risico’s en kosten.
Sim Only of een abonnement?
Ik denk dan ook dat een tweedehands smartphone (eentje van ons) goed kan voldoen. Wat ik al eerder vertelde gecombineerd met een Sim Only-abonnement. Want ik vind een abonnement met een telefoon spannend. Het is namelijk een echte lening en dat realiseert men zich niet altijd. Het lijkt leuk, een splinternieuwe smartphone die je ‘krijgt’, maar de kosten van die telefoon betaal je gewoon (verstopt in de abonnementskosten). Daar vind ik een kind gewoon te jong voor.
Iets met barsten en wc-potten
Wat ik nu veel om mij heen zie als ik mijn kind naar school breng? Prachtige smartphones vol barsten in het scherm, want die telefoon zit ergens in een zak gepropt. Wordt gepakt tijdens het fietsen. Valt – en het gebeurt regelmatig – in het toilet. Of gewoon op de grond. Ik wil dat ons kind zich ook hiervan bewust is. Hoeveel makkelijker is het dan niet om een tweedehands toestel (van ons) te gebruiken. Met een goed hoesje erom heen trouwens. Zo leert ze ook omgaan met fragiele (en kostbare) producten.
Gebruik of misbruik van de mobiele telefoon
Los daarvan wil ik graag dat ze zich bewust wordt / is van de gevolgen van gebruik of ‘misbruik’ van de mobiele telefoon:
- Je telefoonnummer houd je voor jezelf of voor een selecte groep. Zo blijft WhatsApp ook binnen de perken en zorg je ervoor dat chatten met onbekenden ook niet kan gebeuren.
- Vanzelfsprekend staan onze nummers (papa, mama, Oma en Opa, school, alarmnummer) in het adresboek, al dan niet op speed dial.
- Een ICE-contactlijst (dit was destijds bij mijn vorige werkgever ingevoerd en dat vind ik reuze handig). Wat het betekent? In Case of Emergency (ICE). Zo kan je in een noodgeval direct zien wie er gebeld moet worden. Niet leuk, wel goed om voorbereid te zijn.
- Voor een datalimiet kiezen die automatisch stopt (of waarbij internet heel langzaam wordt, maar wel gratis blijft) nadat het aantal sms-en, belminuten of MB’s zijn bereikt. En natuurlijk wijzen op de mogelijkheden van wifi (tegenwoordig bijna overal).
- Muziek op de smartphone? Alleen maar als er een volume begrenzer wordt ingesteld. En goede originele oordopjes worden gebruikt.
- Het gevaar van gebruik (muziek luisteren, appen of bellen) in het verkeer.
- Spelletjes? Ik vind het niet nodig. Zorgt voor afleiding, vermindert de focus. Maar hoe ik daar tezijnertijd mee omga? Ik weet het nog niet. Misschien dat apps als de Smart App Protector ons daarbij kunnen helpen.
- Social media (zoals Facebook, Instagram)? Ik wil haar eerst voorlichten – stap voor stap.
- Cyberpesten. Een onderwerp apart.
Je leest. Ik ben er behoorlijk mee bezig. Hoe oud was jouw kind toen hij / zij een mobiele telefoon kreeg?
Tot de volgende keer.
Rory Blokzijl
Dit artikel is tot stand gekomen door een samenwerking
